Jeremy Rifkin onderzoekt in een speech bij RSA Animate de evolutie van empathie en hoe het onze gemeenschap heeft gevormd en hoe het zal bepalen of wij als mensheid nog een toekomst hebben. Hieronder de 10 minuten compilatie van RSA Animate, voorzien van weer een prachtige visualisatie.
Rifkin geeft aan dat er in de laatste decenia veel studies zijn geweest die meer inzichten geven in de menselijke natuur en daarbij de huidige aannames op losse schroeven zetten. En daarmee onze daarop gebaseerde instituten zoals opvoeding, onderwijs, het bedrijfsleven, politiek bestuur, ect.
Sinds de ontdekking van spiegel neuronen vinden we steeds meer bewijs dat we niet bedraad zijn voor agressie, geweld, eigen belang & utilitarisme maar juist voor gezelligheid, gehechtheid, affectie en samenzijn. En dat de eerste behoefte is om er bij te horen, deel te zijn van een groter geheel. En dat we evolutionair op weg van de homo ludens naar de homo empathicus.
Wat is dat evolutionaire pad waar Rifkin al 6 jaar aan het onderzoeken is?
Hij stelt dat we drie stadia van empathie hebben gekend en we deze steeds uitbreiden. We zijn beginnen met bloed verwantschap, dan dankzij het schrift religieus verwantschap en de industriële revolutie heeft er op zijn beurt voor gezorgd dat we nu ook iedereen binnen de fictionele landsgrenzen als onze gemeenschap kunnen zien. En, dankzij de huidige technologie en media zijn we weer aan het opschuiven naar een mondiale familie. Waar Haïti volgens Rifkin een goed voorbeeld van is? Binnen 3uur was de wereld in een “emphatic embrace”. En eigenlijk is het niet zo raar, we zijn tenslotte ook genetisch 1 familie, hier had de bijbel het goed, we stammen allen af van data base vrouw en y-chromosome man, dus hoe moeilijk kan het zijn? ;)
Maar Rifkin zit nog wel een maar. Om de eerste behoefte werkelijk de kans te geven moeten we onze maatschappij en de instituten die we hierbinnen hebben opgericht veranderen en zorgen dat de secondaire behoeftes als narcisme, materialisme en agressie niet overmatig gestimuleerd worden zoals nu het geval is.
Wat vind ik?
Met de stelling dat we niet bedraad zijn voor eigen belang maar voor erbij horen / deel zijn ben ik het helemaal eens, of wil ik het eens zijn, dat kan ik niet goed van elkaar onderscheiden.
Wat betreft de evolutie van empathisch vermogen… Zoals ik Rifkin’s verhaal lees ziet hij het als stappen. Ik zie het zelf liever als het verbreden en vergroten van onze empathische horizon ingegeven door technologische vooruitgang met behulp van communicatie. En dat oudste empathische vorm ook de sterkste is. Onze nieuw verworven horizon raakt ons wellicht maar als dat inhoud dat we offers moeten brengen is het al gauw een stap te ver.
Maar net als Rifkin zie ik hier juist de kansen van. Als wij de volgende generaties opvoeden met deze gedachte dan zal die nieuwe horizon steeds krachtiger worden waardoor we uiteindelijk weer beseffen verbonden te zijn met alles en iedereen. Zoals we waarschijnlijk voelden toen we nog primair deel uit maakten van de natuur (genoeg natuurvolkeren die dit bewijzen).
En zo is het cirkeltje weer rond. Heeft technologie ons steeds verder verwijderd van onszelf en het systeem waar we deel van uitmaken en brengt het ons uiteindelijk, honderdduizenden jaren verder, weer samen.
Wat denk jij?
0