Afgelopen week was ik op Twitter met Erwin in gesprek over de rechtszaak die Wanda de Kanter aanspande tegen de Nederlandse Staat. Ze beticht de Nederlandse Politiek van moedwillig de jeugd aan de nicotine te brengen door niet de maatregelen te nemen die eigenlijk passend zijn bij deze uitermate verslavende drug.
We hebben net de rechtszaak van Urgenda gehad vanwege het klimaatbeleid en ook Frank van der Linde schakelt het recht in om beleid bij de politie aan te kaarten. En al weer lang geleden de rechtszaak van Teun van de Keuken. Ik denk een nieuwe tend te zien waar actievoeren steeds meer het rechtssysteem opzoekt om over ethische en morele keuzes een uitspraak te doen.
En dat is goed. In de tijd waar burgerlijke ongehoorzaamheid is geïnstitutionaliseerd of wettelijk monddood is gemaakt hebben we mensen nodig die bereid zijn eigenaarschap en verantwoordelijkheid te nemen. Inzien dat de regels en keuzes die we maken als land niet alleen door de politiek dienen te worden getoetst en gedefinieerd.
Ze hebben wel één gezamenlijk probleem. Geld.
Het is David tegen Goliath. Ondanks dat in het rechtssysteem iedereen gelijk is blijkt geld een grote discriminerende factor. Het beperkt het doorzettingsvermogen, de kwaliteit van je advocaten en de tijd die kan worden geïnvesteerd. Als de advocaat in de klimaatzaak van Urgenda bijvoorbeeld niet een andere uurprijs in rekening had gebracht dan had het onmogelijk geweest om de rechtszaak aan te spannen laat staan te winnen.
Voor mij behoorlijk confronterend. De kloof is zodanig groot dat de “man met de pet” eigenlijk geen kans heeft. In je recht staan in de 21ste eeuw in Nederland is dus nog steeds geen recht voor iedereen. Dit zie je ook maar al te goed terug in ouders vs de staat als het gaat om de schoolplicht en thuisonderwijs. Of bij grote internationale bedrijven die niet door een persoon ter verantwoording te roepen zijn voor hun wandaden en/of criminele activiteiten zoals bijvoorbeeld Shell in Nigeria. Hier moeten andere organisaties zoals ICCO en Milieudefentie bijspringen en dan nog is het een ongelijke en moeilijke strijd.
Gelukkig zie ik ook hier crowdfunding in het gat springen. Het is nog in een prille fase met nieuwe services zoals rechtspraak.nu, de diverse hulporganisaties en specifiek opgerichte belangenstichtingen maar het is hoopgevend. Al vermoed ik dat het nooit genoeg zal zijn om de ongelijkheid te neutraliseren. En zou er nog meer gedaan moeten worden om de balans weer te vinden.
Wat vind jij van actievoeren via de rechtszaal en hoe zou jij het rechtssysteem gelijkwaardiger kunnen maken?
0