De realiteit bestaat niet

Met deze diepe overtuiging loop ik al zeker 20 jaar rond. En dan bedoel ik echt dat de realiteit niet bestaat. Dat alles wat je ervaart niet de werkelijkheid is. Niet “waar” is.

De vloer, de stoel waar je op zit, de woorden die je nu leest, de stem in je hoofd, de wereld waar je onderdeel van uitmaakt. Het is slechts een interface. Daar achter/onder/dieper ligt iets wat wij niet kunnen ervaren. Niet kunnen bevatten.

Word je al een beetje glazig?

Dat is wat ik merk bij de meeste mensen die ik dit vertel. Die vinden het echt een stap te ver gaan, het ontkennen van je eigen bestaan. Maar misschien is het juist gekker om de werkelijkheid niet fundamenteel ter discussie te stellen?

Het mooie is dat ook de wetenschap steeds meer in die richting beweegt. Hoe kleiner of verder we gaan hoe vreemder en onlogischer en zelfs onverenigbaar de wereld zoals wij ‘m beleven wordt.

Maar we hoeven niet eens heel diep te graven om het te ervaren.

Kijk een goede natuurdocu en je komt er niet omheen. Elk dier ervaart zijn omgeving anders. Ziet het anders, ruikt het anders, hoort het anders. Er is niet één werkelijkheid, en ondanks al onze kennis zijn we verre van in staat de waarheid te claimen. Donald Hoffman (zie filmpje hieronder) toonde tenslotte aan dat we niet geëvolueerd zijn om de werkelijkheid te ervaren, maar om succesvol te zijn en dat is verre van hetzelfde.

Ook virtual en augmented reality zagen aan de poten van onze realiteit

Zo zorgde Pokémon Go ervoor dat de wereld slechts een 3D model is geworden Rn 500 miljoen mensen de game downloadden. Samen maakten ze 8.7 miljard kilometers op deze aard om 88 miljard Pokémon te vangen.

Virtual reality is langzaam onze wereld aan het ontstijgen. Dat brengt meer ruimte voor creativiteit en het helpt zelfs mensen hun fobieën overwinnen. Het is slechts een kwestie van tijd dat mensen het één voor het ander inruilen. VR is zelfs zo sterk dat sommige mensen erna “onze realiteit” ook als virtueel ervaren. Misschien is er wel geen verschil?

Bubbels

Ik hoop dat die verschillende werkelijkheden de ruimte creëren om voorbij onze eigen bubbel te zien en nieuwsgierig te zijn naar die van elkaar. Want al die bubbels… we hebben het er maar verdomd moeilijk mee. Het ons-versus-zij is weer helemaal terug. Stevig aangewakkerd doordat we totaal worden overspoeld door de (mis-)informatie die media en internet ons brengen zonder dat we de mechanismen hebben ontwikkeld om die te wegen en te contextualiseren.

De enkelvoudige realiteit is niet meer

Lang leve de meervoudige. En al zijn het nog steeds vanuit mijn perspectief slechts interfaces, het zal ons helpen dichter bij de onderliggende realiteit(en) te komen. Zodat we wellicht ooit weten wat en waar we werkelijk zijn.

De bovenste illustratie is gemaakt door Izhar Cohen