De nieuwe werkelijkheid dient zich aan

Welke werkelijkheid? Die van het UN rapport1 met de boodschap dat er nog maar 12 jaar zijn om de zelf gemaakte al-het-leven-bedreigende catastrofe tegen te houden. Oftewel nu handelen of accepteren dat we naar de klote gaan.

Het luchtalarm gaat al decennia permanent af

Dit (nog conservatieve) rapport staat niet op zichzelf. Er wordt met groeiende intensiteit al meer dan 100 jaar gewaarschuwd voor de gevolgen van ons handelen. Maar wij zijn gewoon doof en blind. Niet kritisch op onze uitbuitende exploiterende systemen die ons naar de afgrond leiden. Een heilig geloof in het op ongelijkheid gebaseerde economisch model en geld op basis van schuld. En ongevoelig voor de schade en leed2 die we er mee veroorzaken.

Het haalt dan ook nauwelijks het nieuws

Ja, er zijn een paar dagen lang wel veel artikelen verschenen (samen met honderduizenden anderen op hetzelfde moment). En het was wel even in het nieuws en in een verdwaalde praatprogramma maar daarna gaat de mensheid weer verder. We hebben het liever over de nieuwe kleren van de koning.

Zelfs als de rechter oordeelt dat bij niet handelen van de Nederlandse staat onze mensenrechten worden geschonden, is de reactie van de Nederlandse staat dat de rechter niet op de stoel van de politiek moet gaan zitten. Dat getuigt van een waanzinnige hoeveelheid arrogantie en totaal ontkennen van de urgentie.

Hoe is dat mogelijk?

Wegkijken met betrekking tot klimaatverandering is niet het enige, vaak hebben we ook niet meer op een rij wat er allemaal tegelijkertijd speelt en hoe die elementen allemaal in elkaar grijpen, versterken en verzwakken. Hoe kwetsbaar onze manier van leven is en hoe makkelijk het totaal kan escaleren al voelt het niet zo.

• Stijgende temperaturen = extremer weer /droogte / overstromingen / stijgende zeespiegel = grootste migratie van mensen en dieren ooit = grotere druk op bestaande samenleving, geografische locaties en daarmee de voedselvoorziening en de sociale cohesie.
  
• Drastisch dalende biodiversiteit = kwetsbare natuur = plagen = geen voedselzekerheid.
  
• Bodem erosie en dalende vruchtbaarheid = race met kunstmest op productie te houden = slechter voedsel, giftige bodem = minder voedsel = minder voedingswaarde.
  
• Door monoculturen veel plagen = bestrijding met gif = minder insecten = balansverstoring = minder bevruchting = minder eten + giftig en minder voedzaam eten.
  
• Vervuiling en privatisering zoet water = oorlog om de basisbehoefte van de mens: drinkwater.
  
• Structurele wereldwijde overbevissing = geen voedsel = instorten ecosysteem = migratie.
  
• De bio-industrie eet 70% van het verbouwde eten = opeengepakt in kleine ruimte = kwetsbaar voor ziektes = standaard antibiotica = besmet voedsel = supervirus.
• De echte natuur wordt kleiner en kleiner = in 40 jaar 60% minder wilde dieren (vogels, zoogdieren, vissen en reptielen) = verstoring balans. Dieren die de laatste uitsterven overleefden doen dat nu niet.
  
• Plant en dier kan zich niet snel genoeg aanpassen of migreren vanwege de snelle veranderingen = habitat verlies = uitsterven = verval en disbalans.
  
• Nucleaire dreiging hoger door instabiele samenleving.
• Privatisering zaden. Mogelijkheden om voedsel te maken is steeds meer afhankelijk van enkele bedrijven.
  
• Machtswellustelingen die hun kans zien om in zo’n turbulente tijd de macht te grijpen en te misbruiken voor eigen kortstondig gewin.
  
• De enorme hoeveelheid wapens in de wereld kan ons 1000den keren uitroeien.
• En de punten die ik hier nog vergeet te noemen.
  

Al deze elementen samen zorgen voor een zeer giftige mix. Waardoor het in heel korte tijd kan/zal zorgen voor de totale instorting van dat wat onze systemen laten werken. Want onze complexe systemen zijn enorm kwetsbaar.

Het is niet voor niets 2 minuten voor 12. Dichterbij zijn we nog nooit geweest.

Geen nieuws

Maar alles wat ik hierboven opnoem weet iedereen eigenlijk wel maar we hebben last van cognitieve dissonantie gecombineerd met de structurele onderschatting van de schade die we hebben aangericht en een grove overschatting van de weerbaarheid van onze systemen. Mensen sluiten nog steeds een hypotheek voor 40 jaar af. Lopen door eeuwenoude kerken en vragen zich niet af hoe lang het nog duurt voordat de zee ze gaat opslokken.

Zie ik er nog heil in?

Eerlijk? Nee. Maar wordt erg graag positief verrast! We zijn tenslotte hier gekomen vanuit ons collectief vermogen en potentie. En als we in staat zijn onze geloofssystemen radicaal los te laten wat ons hier heeft gebracht dan is er een theoretische kans. Maar dan moeten we als mensheid boven onszelf uit stijgen. En niet een groepje mensen maar wij als wereldgemeenschap.

Hoe we nu onszelf tot nu toe hebben georganiseerd is een uitvinding. Het is geen natuurwet. We kunnen het dus ook helemaal anders doen. En zitten we niet vast aan allemaal tegenstrijdige belangen. Er is maar één belang. Het overleven als soort en dat doen we door het regenereren van het ecosyteem waar we onderdeel/afhankelijk van zijn.

We moeten begrijpen dat de systemen die ons aan de afgrond hebben gebracht niet de sleutel zijn voor de oplossing. Het vraagt om nieuwe dingen. En gelukkig leven we in in tijd dat we de technieken, kennis en netwerk in huis hebben.

Tijd om de kop uit het (teer)zand te halen en te gaan geloven in de glorieuze nieuwe werkelijkheid. Doen we dat niet is onze werkelijkheid en die van onze kinderen zeker voorbij.